ΖΩΟΓΟΝΙΚΟΝ ΤΡΙΓΩΝΟΝ

γ. Ο μύθος του Ηρός εις την «Πολιτείαν» του Πλάτωνος

Γράφει ο Πορφύριος εις τον «Βίον του Πυθαγόρου»:

«Εβουθύτησε δέ ποτε σταίτινον, ως φασι βουν οι ακριβέστεροι, εξευρών του ορθογωνίου την υποτείνουσαν ίσον δυναμένην ταις περιεχούσαις. Όσα γε μην τοις προσιούσι διελέγετο, ή διεξοδικώς ή συμβολικώς παρήνει διττόν γαρ ην αυτού της διδασκαλίας το σχήμα».

(Και κάποτε θυσίασε, όπως διηγούνται ακριβώς οι ιστορικοί, βόδι φτιαγμένο από ζυμάρι, όταν ανακάλυψε ότι η υποτείνουσα του ορθογωνίου τριγώνου έχει την ίδια δύναμη με τις πλευρές που την περιέχουν. Αυτά, βέβαια, συζητούσε με όσους προσέρχονταν σ’ αυτόν και τα παρέδιδε (συμβούλευε) με την λεπτομέρεια ή συμβολικά επειδή ο τρόπος της διδασκαλίας του ήταν δύο ειδών).

(Πορφύριος, 36, 10, απόδ. Σταυρούλα Λαμπροπούλου, εκδ. ΠΥΡΙΝΟΣ ΚΟΣΜΟΣ)
.

Η διατύπωσις του Πυθαγορείου Θεωρήματος, η οποία έγινε από τον Θαλή,

«εις παν ορθογώνιον τρίγωνον το τετράγωνον της υποτεινούσης ισούται προς το άθροισμα των τετραγώνων των δύο καθέτων πλευρών».

Το ανωτέρω θεώρημα είναι ή πορεία της ψυχής κατά την διάρκειαν της ενσαρκώσεως, ως την αποδίδει συμβολικώς ο Πλάτων εις την «Πολιτείαν» βιβλ. Ι’ (617c): Το Αδράχτι της Ανάγκης είναι ο συνολικός χρόνος ει τον μακρόκοσμον και όσον αφορά εις τον μικρόκοσμον το συνολικόν χρονικόν διάστημα των ενσάρκων βίων της ψυχής. Η Ανάγκη είναι η μητέρα των τριών Μοιρών, που εκπροσωπούν τον επί μέρους χρόνον, καθώς υφαίνουν το ύφασμα της ζωής. Ως προς την Μυθολογίαν και την «Πολιτείαν» του Πλάτωνος (617c) αι τρεις Μοίραι κατανέμουν τον χρόνον με δικαιοδοσίας:

α. η Άτροπος το μέλλον
β. η Κλωθώ το παρόν
γ. η Λάχεσις το παρελθόν

Η τριπλή αυτή αλληγορία συσχετίζεται με το «Ζωογονικόν Τρίγωνον» ως προς τας 3 πλευράς, εάν εις κάθε μίαν των πλευρών τοποθετηθούν αι έννοιαι Πρόνοια, Θέλησις/Βούλησις και Ειμαρμένη. Αι τρεις Μοίραι ορίζουν την λογικήν διάταξιν των ιδίων των αριθμών, που εκπροσωπούνται δια των 3, 4, και 5, αφού εν συνεχεία υψωθούν εις το τετράγωνον, δηλαδή 3²+ 4²= 5².

«εν δε τη Πολιτεία <Ανάγκης θυγατρός κόρης Λαχέσεως λόγον> φησίν είναι την ειμαρμένην».

(Στην Πολιτεία, πάλι, λέει για την ειμαρμένη πως είναι <ο λόγος της παρθένας Λάχεσις, κόρης της Ανάγκης>).

(Πλούταρχος, «Ηθικά», Τόμος 15, Περί Ειμαρμένης, έκδ. ΚΑΚΤΟΣ).


Η Ειμαρμένη/Λάχεσις/παρελθόν θα ακολουθή τον άνθρωπον πάντοτε παρούσα εις την εξελικτικήν πορείαν της ψυχής του, διότι μόνος του επέλεξε τον τρόπον της ζωής, που θα ζήση εις την μελλοντικήν του ενσάρκωσιν. (Πλάτωνος «Πολιτεία» 618c-619).




Η Λάχεσις μοιράζει τους κλήρους δια την σειράν προτεραιότητος και ο άνθρωπος διαλέγει ο ίδιος τον τρόπον ζωής που επιθυμεί να ζήση, ως προς τον μύθον του Ηρός της «Πολιτείας».

«Και δια ταύτα μάλιστα επιμελητέον, όπως έκαστος ημών των άλλων μαθημάτων αμελήσας τούτου του μαθήματος και ζητητής και μαθητής έσται, εάν ποθεν οιός τι η μαθείν και εξευρείν, τις αυτόν ποιήσει δυνατόν και επιστήμονα, βίον και χρηστόν και πονηρόν διαγιγνώσκοντα, τον βελτίω εκ των δυνατών αεί πανταχού αιρείσθαι, και αναλογιζόμενον πάντα τα νυν δη ρηθέντα ξυντιθέμενα αλλήλοις και διαιρούμενα προς αρετήν βίου πώς έχει».

(...Γι αυτό ακριβώς πρέπει ο καθένας από μας, αφήνοντας κάθε άλλο μάθημα να φροντίση να μάθη σαν καλός ερευνητής και μαθητής εκείνο μονάχα το μάθημα, που θα τον κάνη ικανό να ερευνήση και να μάθη από οπουδήποτε, ποιός θα τον κάνη δυνατό και θα του δώση τις απαιτούμενες γνώσεις, να ξεχωρίζη τον καλό από τον κακό τρόπο ζωής, και από όλους τους δυνατούς τρόπους να διαλέγη πάντοτε τον καλύτερο, αφού θάχη υπ’ όψει του πώς συντελούν στον ενάρετο βίο όλα όσα μέχρι τώρα είπαμε, είτε όλα μαζί είτε και χωριστά το καθένα).

(Πλάτωνος « Πολιτεία» 618c).


Είναι σαφές, ότι ο Πλάτων ομιλεί δια μετενσαρκώσεις. Αναφέρεται τόσον εις τους προτέρους όσον και εις τους μελλοντικούς βίους της ψυχής. Λέγει ότι αι ψυχαί, διά να κάνουν μίαν καλήν επιλογήν εις την επομένην ζωήν, πρέπει να συμβουλευθούν κατά την τρέχουσαν ενσάρκωσιν φιλόσοφον να τας εκπαιδεύση. Μόνον αυτός θα ήτο ικανός να τους δώση οδηγίας διά τον ιδιωτικόν και τον δημόσιον βίον συμφώνους προς την ήδη διαμορφωμένην σύστασιν της ουσίας της ψυχής.

Όλα τα "Άρθρα του μήνα" Επιστροφή στην κεντρική σελίδα